Tekirdağ'da bir fabrika 'hibrit güçlendirme tekniği' ile depreme dayanıklı hale getirildi

Türkgücü Mahallesi'nde 1994 yılından bu yana faaliyet gösteren ve yaklaşık 1100 kişinin çalıştığı çorap fabrikasının yöneticileri, 2019 yılında yaşanan Silivri depreminin ardından fabrikanın depreme karşı güçlendirilmesi kararı aldı.

Bu kapsamda Tekirdağ Namık Kemal Üniversitesi (NKÜ) ile 2020 yılında iş birliği anlaşması yapıldı.

NKÜ Teknik Bilimler Meslek Yüksekokulundan Dr. Öğretim Görevlisi ve deprem mühendisi Ahmet Bal'ın başında olduğu proje, 2 yılda tamamlandı.

Karbon fiber ve çelik çaprazların birlikte uygulandığı "hibrit güçlendirme tekniği" ile fabrika, depreme dayanıklı hale getirildi.

- "Çalışma boyunca üretim devam etti"

Ahmet Bal, proje kapsamında önce bir ekip kurarak fabrikada durum tespiti yaptıklarını söyledi.

Fabrika çok hassas bir üretim ağına sahip olduğu için çok dikkatli bir güçlendirme çalışması gerçekleştirdiklerini belirten Bal, çalışma boyunca üretimi hiç durdurmadıklarını ifade etti.

Bal, hibrit güçlendirme tekniğinin yaptıkları çalışmada büyük önem taşıdığını anlatarak, "Karbon fiber ile çelik çaprazların birlikteliğinden oluşan bir teknik. Burası bir prefabrike betonarme sanayi yapısı. 1994 yılında inşa edilmiş. Bu yapı deprem yönetmeliklerinin değişmesiyle sınırlı hasar kullanımına gelmiş. Can güvenliğinin sağlanıp, işletmenin minimum hasarda depremin ardından kullanıma devam etmesi için bu özel teknik kullanıldı. Bu teknik aslında buraya özel tasarlandı." dedi.

Hibrit güçlendirme tekniğinin güvenilir ve her yapıya ayrı ayrı tasarlanabilir olduğunun altını çizen Bal, şöyle devam etti:

"Tokyo Teknoloji Enstitüsü, İstanbul Teknik Üniversitesi ve Namık Kemal Üniversitesinin geliştirdiği bilimsel bir çalışmanın sonunda bu tekniğin uygulanması kararlaştırıldı. Fabrikada yapılan çalışmada yapının temelinden başlanarak yukarıya kadar tüm kısımlarına karbon fiber ve çelik çaprazlar uygulandı. Karbon fiberlerle desteklenen elemanlar, yapı deplasmanını azaltmak için çelik çaprazlarla takviye edildi. Bu çapraz sistem özel olarak tasarlanmış bir sistem."

Bal, karbon esaslı lifli polimerlerin yapının sürekliliğini arttırmada, yapıya esneklik kazandırmada ve dayanımı arttırmada çok büyük avantaj sağladığını dile getirdi.

- "Kolonların şekline göre çalışma yapıldı"

Çalışma kapsamında önce güzelce temizlenen alana karbon fiber ve çeliklerin uygulandığını aktaran Bal, uygulamada en önemli noktalardan birinin kolonlardaki yuvarlama mesafeleri olduğuna dikkati çekti.

Kolonların şekline göre çalışma yapılması gerektiğini vurgulayan Bal, "Eğer kolonumuz tamamen köşeliyse, bunu belli bir çapta yuvarlatmanız gerekir ve yüzey hazırlığı burada kritik önemdedir. Çünkü karbonfiber iki ana unsurdan oluşur. Bunlardan bir tanesi karbon lifler, diğeri ise epoksidir. Epoksinin tam çalışabilmesi için yüzeyin uygun temizlikte uygun hazırlıkta olması çok büyük önem taşır. Burası bir sanayi yapısı olduğu için kolon diplerinin ağır hasar görme ihtimali yüksektir, mafsallaşmalara buralarda bekliyoruz. Bu nedenle uygulamanın yapının kolon diplerinde uygulanması mantıklı olmuştur." ifadelerini kullandı.

Bal, depremin sanayi yapılarının büyük kısmını tehdit ettiğini, bu nedenle güçlendirmenin önem taşıdığını sözlerine ekledi.

Fabrikanın yöneticisi Mehmet Karacalı ise güçlendirme çalışması sırasında fabrikada hiç üretime ara verilmediğini söyledi.

Fabrikada ince kadın çorabı ürettiklerini aktaran Karacalı, "Bu çok hassas bir ürün olduğu için üretimi hiç durdurmadan projeyi gerçekleştirdik. Şimdi gayet güzel ve güvenli bir şekilde üretimimiz devam ediyor." dedi.