Dijital çağın yeni hastalığı Phubbing, ilişkileri olumsuz etkiliyor
Gelişen teknoloji ile beraber ortaya çıkan yeni nesil sorunlar ile ilgili açıklamalarda bulunan Uzman Psikolog M. Utku Tohumcu, akıllı telefonların yaygınlaşmasının akabinde psikoloji literatürüne yeni eklenen kavramlardan bir diğerinin (phubbing), kişinin gözünü telefondan ayıramaması ve sürekli kontrol etme ihtiyacı olduğunu aktardı.
İngilizcede telefon (phone) ve küçümseme (snubbing) kelimelerinin birleştirilmesiyle oluşan phubbing, kabaca, yanında biri veya birileri varken telefona gömülme anlamına geliyor ve günden güne daha fazla tartışılır hale geliyor. Akıllı telefonların yaygınlaşması ile birlikte birçok kişi karşısındaki insanı daha az dinler ve umursamaz oldu. Dijital çağın yeni hastalığı olarak karşımıza çıkan ‘phubbing’ ile modern zamanın önemli bir hastalığı haline dönüşen telefon bağımlılığına dikkat çekiliyor. Bu konuya dikkat edilmesi gerektiğini belirten ve uyarılarda bulunan Uzman Psikolog M. Utku Tohumcu, telefon bağımlılığının ilişkilere olan yansımasını anlattı.
Özellikle internet ve akıllı telefon kullanımının son 8 -10 yılda adeta patlama yaptığına dikkat çeken Uzman Psikolog Tohumcu, bu yoğun kullanımın doğal bir sonucu olarak gelişen yeni problemlerin psikoloji alan dizinine yeni kavramlar eklemeye devam ettiğini ifade etti.
Gelişmeleri kaçırma korkusu (Fomo), Telefonsuz Kalma Fobisi (Nomofobi) özellikle son dönemde sıklıkla incelenen konuların başını çekmeye başladığını aktaran Uzman Psikolog Tohumcu, akıllı telefonların bu kadar yaygınlaşmasının akabinde psikoloji literatürüne yeni eklenen kavramlardan bir diğerinin de phubbing olduğunu söyledi.
"Phubbing’e maruz kalıyor olabilirsiniz!"
Kökeni İngilizce olan phubbing kelimesinin ‘’phone’’ (telefon) ve ‘’snubing’’ (görmezden gelmek, hiçe saymak) fiilinin bir araya gelmesi ile oluşturulmuş ve psikoloji literatüründeki yerini aldığını dile getiren Uzman Psikolog Tohumcu, "Phubbing kelimesinin dilimizde henüz bir karşılığı olmamakla beraber; kişinin gözünü telefondan ayıramaması ve sürekli kontrol etme ihtiyacı olarak tanımlanabilir. Bir yakınınızın ya da bir arkadaşınızın; siz onunla konuşmaya, sizin için önemli olan bir konuyu anlatmaya çalıştığınız esnada telefonundan gelen bildirimlere baktığını ve sizinle ilgilenmediğini deneyimlediğiniz oldu mu? O zaman siz de phubbing’e maruz kalıyor olabilirsiniz! Yüz yüze kurulan iletişim esnasında phubbing’e maruz kalmak kişinin anlaşılmamış ve değersiz hissetmesine sebep olur. Phubbing’e giden yol; akıllı telefonlarda geçirilen sürenin zamanla artması, bu durumun bir alışkanlık haline dönüşmesi, geçirilen sürenin artık farkına varılamaması ve en nihayetinde akıllı telefon bağımlılığından geçiyor aslında" ifadelerine yer verdi.
Phubbing’e maruz kaldığımızı fark ettiğimizde ne yapmalıyız?
Bireyin Phubbing’e maruz kaldığını fark ettiğinde yapması gerekenlere ilişkin de açıklamalarda bulunan Uzman Psikolog Tohumcu, "Öncelikle ‘’ben dili’’ kullanarak karşınızdaki kişiye bu durumun size nasıl hissettirdiğini ve beklentilerinizi açıklayabilirsiniz. Bunu yaparken suçlayıcı ve yargılayıcı olmadan, sakin ve anlayışlı bir şekilde kendinizi ifade etmeyi denemelisiniz. Eğer buna rağmen karşınızdaki kişi davranışını sürdürmekte ısrar ediyorsa kendi sınırlarınızı belirleyebilir ve bunu phubbing yapan kişiyle paylaşabilirsiniz" şeklinde açıklamada bulundu.
Sağlıklı bir sosyal etkileşim ve iletişim için telefonların masanın üzerinde bırakılmasını tavsiye eden Uzman Psikolog Tohumcu, özellikle konuşurken ve dinlerken göz teması kurulması gerektiğini vurguladı.
Özlem Ceylan
