HALSİZLİK YAŞAMAMAK İÇİN DİKKAT!
Ramazan ayında oruç tutulmaya başlanmasıyla birlikte, değişen öğün saatleri nedeniyle yeterli ve dengeli beslenme büyük önem taşıyor. Trakya Üniversitesi Sağlık Bilimler Fakültesi Beslenme ve Diyetetik Bölümünden Dr. Öğretim Üyesi Leyla Tevfikoğlu Pehlivan, Ramazan ayında dengeli ve sağlıklı beslenmenin yanında sağlık sorunları yaşamamak için önerilerde bulundu. Pehlivan, uzun süren açlığın arkasından gelen halsizliği yaşamamak için sahura mutlaka kalkılmalı, sıvı tüketimine özen gösterilmeli ve doğru yiyecekler tercih edilmelidir' Dedi.
“Ramazan ayı beslenme alışkanlıklarının en çok değiştiği ay”
Son dönemlerde teknolojik gelişmelerin olması ve ulaşım düzeyinin artmasıyla beraber besine çok daha kolay ulaşılabileceğini vurgulayan Trakya Üniversitesi Sağlık Bilimler Fakültesi Beslenme ve Diyetetik Bölümünden Dr. Öğretim Üyesi Leyla Tevfikoğlu Pehlivan, bu yönde sağlığın hem olumlu, hem de olumsuz yönde etkilendiğini söyledi.
Ramazan ayının beslenme alışkanlıklarının en çok değiştiği ay olduğunu belirten Pehlivan, “Günlük hayatımızdan çok değişmiş bir 30 günümüz bulunuyor. Vücudumuzda farklı adaptasyonlar meydana geliyor. 3 öğünlük bir düzenden değişiyoruz. Gündüz uzun bir açlık süremiz var, susuzluk ve açlık metabolizmamızı oldukça etkiliyor.” Dedi.
Ramazan’da kadınların daha fazla etkilendiğini söyleyen Pehlivan, vücut ağırlıklarında 2, 4 kilo gibi bir artışın meydana geldiğini ifade etti. Enerji alımlarının çok fazla etkilenmediğini dile getiren Dr. Pehlivan, hafif kilolu ve şişman bireylerde vücut ağırlığının artışıyla beraber enerji alımlarının arttığını da belirtti.
“İftara Hafif Başlamak Gerekiyor”
İftar ve sahurun bireyin sağlığı açısından 2 önemli öğün olduğunu ifade eden Pehlivan, “İftardan başlayacak olursak genellikle insanlar oruçlarını su ile açıyorlar. Arkasından hurma veya zeytinle beraber bir açılış yapılıyor ama doygunluk seviyesi 15,20 dakika olduğu için bu seviyeyi ayarlamak gerekiyor. Önce çorba ile 1,2 dilim ekmekle beraber hafif bir şekilde başlayarak bu doygunluk seviyesini toparlamakta fayda var. 15,20 dakika içinde yavaş yiyerek ve iyi çiğneyerek tokluğu geliştirebiliriz.” Açıklamalarında bulundu.
İftarda yemeğe çok yüklendikten sonra hazımsızlık, şişkinlik, gaz birikmesi gibi sorunlar olduğunu ifade eden Pehlivan, 1,2 bardak su ve sulu bir yiyecekler başlamanın sağlık açısında iyi olacağını bildirdi. Pehlivan şu şekilde devam etti; “Arkasından etli sebze yemeği, etli kurubaklagil yemekleri yanında mümkünse tahıl ürünlerinden olan pilav veya tahıllı makarna, kepekli ekmekler, bulgur daha çok tercih edilmesi gereken önemli besinlerdendir. Salatayı hiç unutmamak gerekiyor. Bu dönemde çok kızartmalı, kavurmalı yiyeceklerde tercih ediliyor. Yağ oranı çok yüksek ve ağır olduğundan dolayı hazımsızlıklara neden olabiliyor. Böyle rahatsızlıklar yaşamamak için de mümkünse haşlama denilen, yağ eklemeden, fırınlama, yağsız tavada pişirme yöntemleriyle hazırlanan yemekler tercih edilmelidir.”
“Şekersiz komposto sıvı ihtiyacını giderecektir”
Yemekten sonra sütlü ve meyveli tatlıların tercih edilmesinin çok daha doğru olacağını ifade eden Pehlivan, sütlü tatlıların meyve ile beraber tüketilmesinin daha sağlıklı olacağını ifade etti.
Tatlı ve sıvı ihtiyacının giderilmesi için şekersiz kompostonun doğru bir tercih olacağını söyleyen Pehlivan, “8-12 bardak kadar su sıvı ihtiyacımızı karşılamamız gerekiyor. Bölerek tüketmelerini her zaman öneriyoruz. Şekersiz komposto, ayran, yoğurt ara öğün olarak tüketilebilir.“ dedi.
“Sahurda mutlaka bol sıvı alın”
Sahurda mide rahatlığı için 2,3 su bardağı kadar suyun ve şekersiz kompostonun iyi olabileceğini vurgulayan Pehlivan, şekerin susamayı arttırdığını ve az şekerli hatta şekersiz tercih edilmesi gerektiğini belirtti. Susamayı önlemek adına 2,3 su bardağı kadar çay ve ya bitki çaylarının içilmesi gerektiğini söyleyen Dr. Leyla Tevfikoğlu Pehlivan, “Kahvaltı tarzında da başlanabilir ya da küçük bir öğün gibi planlanabilir. Yumurta tokluğu çok fazla arttırıyor. Yumurta tercih edilmelidir. Tam tahıllı ürünleri biz öneriyoruz. Böyle bir kahvaltılık seçeneğinin yanında normal çorbalı, zeytinyağlı sebze yemeğinin yanında yağsız etli bir öğün tercih ederlerse daha iyi olur.” Dedi.
İftarda ve sahurda yavaş yemek yemenin ve yavaş çiğnemenin doygunluk açısından önemli olduğunu vurgulayan Pehlivan, yemekte sonra hafif tempolu yürüyüşlerin hazımsızlık yaşanmaması açısından iyi olacağını söyledi.
“Hastalığı olanlar oruç tutmasınlar”
Pehlivan, diyabet, hipertansiyon, kalp yetmezliği, hamilelik gibi hastalıklar ve ağır işte çalışan bireylerin sağlığı olumsuz etkilendiğinden dolayı orun tutmalarını önermediklerini belirtti.
“Sigara tüketimini kesinlikle önermiyoruz”
Sigara tüketmenin genel olarak sağlığa zararlı olduğunu söyleyen Pehlivan, “Ama ne yazık ki bir çok kullanıcıda kullanmak durumunda kalabiliyor. Vücut uzun bir açlıktan çıktıktan sonra birden bire yiyecek girişiyle beraber dengesinde biraz değişiklikler meydana gelebiliyor. Üstüne de bir sigara yakılmasıyla beraber zaten oksijen giriş miktarının azalmasıyla beraber stres çok daha yükselebiliyor ve sağlığımıza çok daha fazla zarar verebiliyor. Baygınlıklar ve halsizlikler yaşanabilir. Ondan dolayı sigara tüketimini kesinlikle önermiyoruz” ifadelerine yer verdi.
Burcu Temel