Sebze ve meyveleri ultraviyole ışınla kurutan makine ihracatçıların yüzünü güldürecek

Trakya Üniversitesi Kimya Bölümü Öğretim Üyesi de olan Prof. Dr. Türkyılmaz ve Aksoy, sebze ve meyvelerin güneş ışınlarının benzeri ışınlarla kapalı ortamda sağlıklı bir şekilde kurutulacağı bir makine yapmak için 2013 yılında çalışmalara başladı.

Trakya Teknopark'ta kurdukları şirkette makineyi tasarlayan Türkyılmaz ve Aksoy'un "Güneşi İçine Hapseden Kurutma Makinesi Projesi", Küçük ve Orta Ölçekli İşletmeleri Geliştirme ve Destekleme İdaresi Başkanlığından (KOSGEB) hibe desteği aldı. Makine, Amerikan Patent Enstitüsünce de tescillendi.

Türkyılmaz, AA muhabirine, mevcut yöntemlerle meyve ve sebzelerin kurutulmasındaki en büyük sorununun kirletici dış etkenler olduğunu söyledi. 

Özellikle kuru meyvelerde kalan "aflatoksin" gibi maddeler nedeniyle ihracatın büyük sekteye uğradığını belirten Türkyılmaz, "Biz de bunu öngörerek bir makine yapalım ve içerisinde güneşi simüle edelim dedik. Düşük enerjili bir ultraviyole koyarak güneşin dünyaya geldiği gibi doğal bir sistem oluşturduk." dedi.

Açık havada kurutulan sebze ve meyvelerin böceklerle ve havayla temas ettiği için kirlendiğini ve mevcut makinelerde de açık sistemle kurutma yapıldığını belirten Türkyılmaz, "Açık havadaki kurutma ya da geleneksel kurutma bizim ihracatımıza çok büyük zarar veriyor. Bizim sistemimiz kapalı. Kapalı olması daha düşük enerji harcamasını ve kirliliğinin de çok düşük olmasını sağlıyor. Laboratuvar çalışmalarında bunu ispatladık ve gördük." diye konuştu. 

Türkyılmaz, sanayi tipi olarak tasarlanan makinenin ileride ev tipi olarak da geliştirilebileceğini ifade etti. 

- "Dondurarak saklamadan daha ucuz"

Makineyi tasarlarken, geleneksel saklama yöntemi olan kurutmadan yola çıktıklarını ifade eden Türkyılmaz, şöyle devam etti:

"Son dönemde mutfaklarımızda gıdalar donduruluyor. Derin dondurucuya bir meyveyi attığınız zaman onu tüketene kadar eksi derecelerde saklamanız gerekiyor. Bunu çok büyük bir enerji kaybı ve maddi kayıp olarak görüyorum. Atalarımızın yöntemi kurutma yöntemi. Biz bu cihazı tasarlarken o yöntemden ilham aldık. Bol döneminde gıdaları alıp kurutup bir kavanoza koyduğunuzda ücretsiz ve hafif bir şekilde saklayabilirsiniz. Bu çevresel anlamda da çok değerli. Biz güneş ışınlarını bir makinenin içine hapsettik. Bu kurutma mantığı makine aracılığıyla mutfaklarda da kullanılırsa enerji kazancının olacağını düşünüyorum." 

- Patent hakkı satıldı, üretime başlandı

Projenin patent haklarının İstanbul'da faaliyet gösteren bir firma tarafından satın alındığını söyleyen Türkyılmaz, şunları kaydetti:

"Tasarladığımız makine patentlendi ve biz bütün haklarını bir firmaya devrettik. Halen birlikte çalışarak daha da iyi hale getirmeye çalışıyoruz. Gelişmiş haliyle de üretilmeye başlandı. Umarım satışları artacak ve Türkiye'de üretilmiş bir kurutma makinesini yurt dışına ihraç etmeye başlayacağız. Bunu yurt dışına hızlı bir şekilde satarsak ve kullanılırsa hem ülkemiz kazanacak hem de üniversite olarak biz çok mutlu olacağız. Katkılarından dolayı Trakya Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Erhan Tabakoğlu'na ve KOSGEB Edirne Müdürlüğüne teşekkür ediyorum." 

- 400 kilo meyveyi kurutabiliyor

Bir ton ağırlığındaki kurutma makinesi, meyvenin büyüklüğüne ve kesilme boyutuna göre 300-400 kilogram meyveyi aynı anda kurutabiliyor. Kurutma süreleri de meyve ve sebzelere göre değişiyor.  Endüstri 4.0'a uygun olarak üretilen makine, her kurutmayı hafızasına alıp bir sonraki kurutmada en iyi değerleri kullanıyor. 

AA