Uzmanından uyarı: 'Ayçiçeği ekimi erkene çekilmeli'
Türkiye'nin ayçiçeği üretiminde en önemli merkezlerinden biri olarak dikkat çeken Edirne'de son yılların en kurak dönemi yaşanıyor. Özellikle yaz aylarında hava sıcaklığı mevsim normallerinin üzerine çıkıyor. Küresel iklim değişikliğiyle birlikte kış mevsimin kısaldığını ve ortalama sıcaklıkların yükseldiğini söyleyen Trakya Üniversitesi Bitki Islahı Uygulama ve Araştırma Merkezi Müdürü Prof. Dr. Yalçın Kaya, üreticilere erken ekim tavsiyesinde bulundu.
Özellikle son 2 yıldır yaz aylarında yaşanan kurak ve sıcak hava, ayçiçeğini gelişim dönemindeyken olumsuz etkileyerek verim kayıplarına neden oluyor. Üreticilere tavsiyelerde bulunan Trakya Üniversitesi Bitki Islahı Uygulama ve Araştırma Merkezi Müdürü Prof. Dr. Kaya, bitkinin yaz aylarındaki aşırı sıcak ve kuraklıktan etkilenmemesi için erken ekim önerisi yaptı.
Geçtiğimiz yıllarda Nisan ayında başlayan ayçiçeği ekimi, son yıllarda yaşanan iklim değişiklikleri nedeniyle öne çekilmeye başlandı. Uzmanlar, bu yıl havaların erken ısınması ve toprak sıcaklığının ekim için uygun seviyeye ulaşmasıyla birlikte, üreticilere ayçiçeğini daha erken ekmeleri tavsiyesinde bulundu.
"Hava sıcaklıkları tohum ekimi için uygun"
Hava sıcaklığının tohum ekimi için uygun olduğunu söyleyen Prof. Dr. Kaya, “Daha önceleri Nisan ayı gelmeden ayçiçeğinde ekim yapılmasını tavsiye etmiyorduk. Toprak yeterince ısınmıyordu. 'Mart kapıdan baktırır kazam kürek yaktırır' deniyor ve soğuk havalar yaşanabiliyordu. Artık öyle dönemler de pek kalmadı. Bu yüzden yazlık bitkilerin ekim dönemi de değişmeye başladı. Geçen yıl yaşanan kuraklık nedeniyle ayçiçeğinde verim kayıpları yaşandık. Ayçiçeği yaz aylarındaki aşırı sıcaklardan korunması için ekim döneminin öne gelmesi gerek. Ayçiçeğinde verimi belirleyen unsurlardan biri dekardaki bitki sayısı bir diğeriyse bitkideki dane sayısıyla ağırlığı. Özellikle danenin ağırlığını belirleyen süt olum evresinde havaların serin olması lazım. Son yıllarda yaz aylarında yaşanan aşırı sıcaklar süt olum evresinde ayçiçeğini neredeyse kavurdu. Bunlardan kaçınmak için mecburen ayçiçeği ekimi erkene geldi. Artık toprak sıcaklığı da 10 derecenin üzerine çıktı ve tohum ekimi için uygun ortam oluştu. Ekimin yapılması ve bitkinin bir an önce toprak üstüne çıkması lazım. Toprak altında fazla kaldığı zaman özellikle köse hastalığı görülebiliyor. Dayanıklı çeşitler ve alınan önlemlerle bu sorun çözülüyor. Yüksek verim için artık ayçiçeğinin erken ekim yapılması gerekiyor. Yağış rejimi ve sıcaklıkları çok öngöremiyoruz. Bu yüzden ekimi ne kadar erken yaparsak yaz aylarındaki sıcaklıklardan bitkiyi o kadar korumuş oluruz" ifadelerine yer verdi.
